Bebeğin Banyosunda Kullanılan Araç Gereçler

 Bebeğin banyosunda kullanılan araç ve gereçler şunlardır:
 Bebek için uygun bir küvet ya da leğen,
 Eldiven,
 Bebeğin üzerine yatırılacağı, kaymasını önleyici ağ veya file,
 Yıkama suyunun depolandığı bir kova,
 Suyu dökmek için bir kap/tas,
 Yumuşak bir lif veya küçük havlu,
 Bebek şampuanı,
 Bebek sabunu,
 Vazelinli pamuk( bebeğin kulağında enfeksiyon varsa)
 Havlu (bebeği kavrayabilecek büyüklükte),
 Temiz giysilerdir.

Bebek Banyosunda Dikkat Edilecek Noktalar

 Bebek banyosunda dikkat edilecek noktalar şunlardır:

 Banyo küveti ve banyoda kullanılan oyuncaklar ya da diğer materyaller 

kontaminasyonu önlemek için banyo öncesi temizlenmelidir.

 Banyo yaptırılan alan güvenli olmalıdır.

 Yenidoğanın ilk banyosu yaptırılırken eldiven kullanılmalıdır.

 Banyo süresince bebek yalnız ya da küçük bir çocukla birlikte bırakıl￾mamalıdır.

 Banyo suyunun sıcaklığı 37-38°C derece olmalıdır. Banyo suyunun sı-

caklığı banyo termometresiyle ölçülebilir. Suyun ısısı, ön kol iç yüzünü 

yakmayacak sıcaklıkta olmalıdır.

 Banyo yapılan odanın sıcaklığı 24-26 derece olmalıdır. Prematüre bebek￾ler için bu sıcaklık 28°C’ye kadar çıkartılabilir

Bebeğin giysilerini çıkarmadan önce gerekli tüm malzemelerin hazır olup 

olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir.

 Banyo yapılan ortamda hava akımı olmamalıdır. Kapı ve pencereler ka￾patılmalıdır.

 Küvetteki suyun derinliği bebeğin kalçasında olmalıdır (ortalama 5 cm)

Vücut Banyosu 

 Bebeklerde vücut banyosu sırasıyla şöyle yapılır:

 Malzemeler hazırlanır.

 Eller el yıkama standardına göre yıkanır.

 Bebeğin giysileri çıkartılır ve havluya sarılır.

 Banyo küveti, vücut mekaniğine uygun olması amacıyla, bel hizasında 

olacak şekilde ayarlanır.

 Dirsek veya bileğin iç kısmıyla ya da termometre ile banyo suyunun ısısı 

kontrol edilir.

 İlk olarak yüz temizliği yapılır. Yüz temizliğinde önce gözler silinir. Ar￾dından temiz suyla ıslatılmış bir pamuk/ bez ile yüz orta bölümden dışa 

doğru önce bir taraf, daha sonra diğer taraf silinir. Burun, kulak çevresi 

ve kulakların arkası da aynı şekilde temizlenir. Kulak arkalarına ve bo￾yundaki cilt boğumlarına özellikle özen gösterilmelidir. Kulak içlerini 

temizlemek için kulaklara hiçbir şey sokulmaz, kulak kiri kolayca görü-

len bölgede ise el ile alınarak temizlenir.

 Bebeğin alt bezi çıkartılır. Gerekiyorsa genital bölge temizlenir.

 Bebeği korkutmamak için önce bebeğin ayakları, daha sonra da vücudu 

küvetin içine sokulur. Böylece bebek suya alıştırılmış olur.

 Bir kol bebeğin başının altından geçirilerek koltuk altından sıkıca kavra￾nır.

 Diğer elle bacak ve poposunun altından tutulur

Bebek küvete başı ve boynu dışarda kalacak şekilde yerleştirilir. Büyük 

bebekler oturur pozisyonda yıkanabilir.

 Koltuk altından ve boynu kolun üzerine yaslanmış olarak tutmaya devam 

edilir (Bu aşamada bebek file üzerine yatırılabilir.).

 Bebeğin cildine uygun nitelikte sıvı banyo ürünü (vücut şampuanı) kulla￾nılır.

 Hafif hareketlerle vücut yıkanır ve duryıkanır.Bebek yine bir el koltuk altından destekleyecek şekilde tutularak, yüzüstü 

çevrilir, sırt ve bacakları yıkanıp durulanır.

 Saçlar ve baş en son yıkanır.

 Bebek küvete koyulduğu şekilde sıkıca tutularak sudan çıkarılır ve temiz 

bir havlu üzerine yatırılır.

 Bebeğin cildinin hassas olduğu unutulmadan, hızlı bir şekilde, yumuşak 

hareketlerle havluyla dokunarak tüm vücut kurulanır.

 Kurulama işleminde özellikle koltuk altları, kasıklar ve ense iyice kuru￾lanmalıdır.

 Genital bölge de kurulandıktan sonra temiz bir bez bağlanır.

 Bebek hızlı ve hassas bir şekilde giydirilir.

 Malzemeler kaldırılır. Eller el yıkama standardına göre yıkanır

Silme Banyo

Silme banyo, genellikle göbek düşmeden önce veya banyo yaptırmanın mümkün ol￾madığı durumlarda tercih edilen banyo çeşididir.

 Silme banyo için gerekli malzemeler şunlardır: 

 Küçük leğen ya da kaplar, 

 Yeterli miktarda su, 

 Küçük havlular,

 2 adet havlu, 

 Bebek şampuanı ve/veya bebek sabunu, 

 Temiz giysiler 

 Alt bezidir

Bebeklerde silme banyo şu sıra ile yapılır:

 Malzemeler hazırlanır, 

 Eller el yıkama standardına göre yıkanır.

 Oda ısısı ayarlanır.

 Bebeğin giysileri çıkartılır ve havluya sarılır (alt bezi kalabilir).

 Suyun ısısı ayarlanır.

 Bebeğin yüzü vücut banyosunda olduğu gibi temizlenir.

 Bebek sarılan havlu açılmadan, bir elle ensesinin altından başını destek￾leyerek, kolla da sırtına destek vererek koltuğun altına doğru, yüzü yukarı 

bakacak şekilde tutulur.

 Bebeğin başı, bir kap üzerine getirilerek temiz ve ılık su ile ıslatılır.

 Göz yakmayan bir şampuan ile başı nazik hareketlerle önden arkaya doğ-

ru yıkanır, durulanır.

Sonra bebek sırtüstü yatırılır ve havlunun bir kenarıyla yavaşça kafası ku￾rulanır. Gerekirse yumuşak fırça/ tarak kullanılarak saçlar taranır ve başı-

nı sıcak tutmak için havlunun kuru ucuyla kapatılır.

 Vücuduna sarılan havlu açılır. Yumuşak formüllü bir sıvı banyo ürünü ve 

suyla ıslatılan küçük havlu ile vücudu silinir. Sırtı da boyundan beline 

kadar iyice temizlenir ve sonra suyla ıslatılmış başka bir küçük havlu ile

durulanır.

 Daha sonra havlu ile hafif hareketlerle cildi tamamen kurulanır.

 Alt bezi çıkartılır ve yavaşça bacakları, ayakları ve parmakları temizlenir.

 Islak bir havlu ile durulanır ve ıslak kalmanın cildi tahriş edeceği göz 

önüne alınarak tüm boğumları iyice kurulanır.

 Islak havlu ile genital bölge silinir. Kız bebekler için bölge önden arkaya

doğru temiz yumuşak bir yıkama beziyle temizlenir. Sünnetsiz erkek be￾bekler, sünnet derisi geriye doğru çekilmeden silinerek temizlenir.

 Bebeğin altı bezlenirken göbek bağının üzerini kapatmamaya dikkat edi￾lir.

 Tüm işlemlerden sonra bebek giydirilir ve üşümesini önlemek için gerekli 

tedbirler alınır.

 Malzemeler kaldırılır. Eller el yıkama standardına göre yıkanır.

Bebek Masajı

Bebek masajı, anne ve bebek arasındaki duygusal bağı geliştirerek daha çok yakınlaş-

malarını sağlayan güçlü bir iletişim yoludur. Dokunma duyusu bebeği rahatlatarak uyuması-

na yardımcı olur. Araştırmalar dokunmanın vücut savunma sistemini uyardığını, antikor 

üretimini arttırarak bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ortaya koymuştur. 

Masaj, gaz ve dışkılama problemi yaşayan bebeklerin büyük ölçüde rahatlamasını sağ-

lar. Bebeğin kan dolaşımına yardımcı olur. Bebekler karın üzerine dönmeye üçüncü aydan 

itibaren başlar. Bu yüzden ilk üç ay gaz problemi varlığında özellikle karın masajı önemlidir. 

Masajın anne üzerindeki etkileri ise; bebeğini okşamak ve dokunmak anneyi rahatlatır. Sütü-

nün artmasını sağlayan prolaktin hormonunun salgılanmasını artırır.

Bebeğin üşümemesini engellemek için masaj yapılan yer sıcak (24-26 C) olmalı ve 

hava akımı bulunmamalıdır. Yere battaniye veya benzeri yumuşak bir örtü serilmesi hem 

bebeğin rahatlığını sağlayacak hem de altını kirletme durumunda koruyucu olacaktır.

Yüz masajı

Parmaklar bebeğin alnının ortasına koyulup şakaklara doğru masaj yapılır. Burnu ya￾naklara doğru hafifçe bastırılarak ovulur. Diş etlerinin üstüne gelecek şekilde ağız, kulaklar yönünde gülümseme yaptırılır gibi sıvazlanır. Çeneden kulak arkasına doğru hafifçe masaj yapılır.

Göğüs masajı

Eller göğsün ortasına yerleştirilir, koltuk altlarına doğru avuç içleri hafifçe bastırılarak kitap sayfası düzeltir gibi inilir. Eller göğsün ortasından omuza doğru ileri geri kaydırılır

Kol masajı

Bebeğin kolu kaldırılır. Koltuk altları nazikçe ovulur. Omuzdan bileklere kadar sıvaz￾lanarak önce bir elle sonra diğer elle masaj yapılır. Aynı teknikle bu kez bilekten omuza doğru işlem tekrarlanır. Bebeğin kolu avuç içine alınarak içe doğru dairesel hareketlerle (burma hareketi) ovulur. Bebeğin parmakları tek tek ovulur. Aynı işlem diğer kol ve ele de uygulanır.

Karın masajı

Eller kum çeker gibi bebeğin karnında kendine doğru çekilir. Bacaklar havaya kaldırıp dizlerden bükülür ve karnına doğru bastırılır. Tek elle bebeğin karnında aynı işlem yapılırken diğer elle de bacaklarından tutulup karna doğru bastırılır. Parmakların ucu soldan sağa doğru yürütülerek masaj bitirilir.

Bacak-ayak masajı

Bebeğin bacağı kaldırılır. Bacağı bileklere doğru önce bir elle sonra diğer elle sıvazla￾nır. Aynı teknikle bu kez bilekten kalçaya doğru işlem tekrarlanır. Bacak bilekten, her iki elin parmak uçlarıyla, eller paralel olacak şekilde tutulur. Kalçadan bileğe doğru eller ters yönde hareket ettirilerek ovulur. Daha sonra aynı işlem kalçaya doğru sürdürülür. Kollara uygulanan içe dairesel burma hareketi bacağa da uygulanır

Sırt masajı

Bir yastık ya da battaniyenin üzerine bebek yüzüstü yatırılır. El, sırtın ortasında omur￾gaya dik açı oluşturacak şekilde tutulur, sürtme hareketiyle boyundan kalçaya doğru tüm sırta masaj uygulanır. Parmak uçlarıyla sırta küçük daireler çizilir.

BEBEK BESLENMESİ

Yenidoğan bir bebek için en uygun besin anne sütüdür. Anne sütü bebeğin sağlıklı 

olması, besin öğeleri gereksinimini karşılaması, kolaylıkla sindirilebilmesi ve enfeksiyonlara karşı koruması açısından yeri doldurulamaz bir besindir. Bebek ilk 6 ay sadece anne sütü, 6. aydan sonra ayına göre bebek annesini emdikten sonra ek besinler ile de beslenmelidir.

 Anne Sütünün Özellikleri

Doğum sonrası ilk beş gün salgılanan süte kolostrum adı verilir. Rengi sarı ve koyu 

kıvamlı olan kolostrum, bebek için önemlidir, Kolostrum antikor ve lökositlerden zengin olduğundan bebeği enfeksiyonlardan ve alerjiden korur. Müshil özelliği vardır. Bu özelliği ile bilirubini gaita ile dışarı atarak sarılığı önler. Kolostrumdan sonra gelen süte olgun süt adı verilir. Beşinci günden sonra olgun sütün gelmesiyle süt miktarı artar.

Anne Sütünün Bebeğe Faydaları

 Anne sütünün bebeğe faydaları şunlardır:

 Besin içeriği yüksek ve sindirimi kolaydır.

 Anne sütü bebeğin ilk 6 ayda ihtiyacı olan protein, yağ vb. her türlü besin 

değerine sahiptir. Bu nedenle bebek D vitamini ve flor dışında hiçbir ek 

besine, ek sıvıya veya vitamine gereksinim duymaz.

 Sterildir, enfeksiyonlara neden olmaz.

 İmmünolojik özellikleri ile enfeksiyonlara karşı koruyucudur.

 Ucuzdur, ekonomik yük getirmez.

 Her zaman hazır bir besindir.

 Anne sütü alan bebekte ishal, karın ağrısı, kabızlık daha az görülür.

 Anne sütü ile beslenen bebeklerde kansızlık daha az olur.

 İçerdiği A vitamini ile göz hastalıklarına karşı korur.

 Çocuklarda ileri yaşlarda gelişebilecek hastalıkların görülme olasılığını 

azaltır. Örneğin; şeker hastalığı, astım, kanser, damar sertliği, diş çürükle￾ri vb.